Rozpoznanie sprawy przez sąd powszechny co do zasady wiąże się w powstaniem kosztów związanych z jej prowadzeniem. W kolejnych odsłonach, przedstawimy kwestie związane z kosztami sądowymi, w szczególności opłatami, czyli potocznie mówiąc kosztami wpisu sądowego, zwrotem kosztów zastępstwa procesowego oraz zwrotem i zwolnieniem z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.
Wysokość opłat i wydatków, z którymi liczyć się musi strona wnioskująca o daną czynność procesową, np. wnosi pozew, w sprawach cywilnych reguluje ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 755 – t.j.). Pamiętać przy tym należy, iż koszty sądowe co do zasady uiszcza strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie, lub powodujące wydatki. Niemniej, w orzeczeniu kończącycm postępowanie, sąd orzeka o kosztach sądowych w ten sposób, iż od strony przegrywajacej zasądza zwrto kosztów sądowych na rzecz strony wygrywajacej, chyba, że strona przegrywająca już te koszty poniosła.
Zgodnie z treścią art. 3 ustawy kosztach sądowych w sprawach cywilnych, ustawodawca wprowadził zasadę odpłatności pism sądowych. Opłat nie należy przy tym mylić z kosztami sądowymi, gdyż w myśl art. 2 ustawy o kosztach sądowych – koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki. Oznacza to, iż na całość kosztów sądowych obejmuje zarówno 1) wydatki związane ze sprawą jak na przykład wynagrodzenie biegłego, wydatki na przeprowadzenie dowodów, zwrot kosztów podróży dla świadków czy wydatki na ogłoszenia jak i 2) opłaty, tj. kwoty które należy na rzecz Skarbu Państwa uiścić w celu rozpoznania przez sąd pisma procesowego. Opłacie co do zasady podlega każde pismo, w tym w szczególności pozew i pozew wzajemny, apelacja i zażalenie, skarga kasacyjna i skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, sprzeciw od wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, czy interwencja główna i uboczna oraz inne skargi i wnioski, jak chociażby wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, wniosek o podział majątku czy wniosek o ogłoszenie upadłości.
Opłaty z poniesieniem których należy się liczyć mogą być: stałe, stosunkowe i podstawowe. Opłatę stałą pobiera się w sprawach o prawa niemajątkowe (np. prawa osobiste) oraz we wskazanych w ustawie sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia.
W niewskazanych w ustawie sprawach o prawa majątkowe opłatę pobiera się w wysokości zależnej od wartości przedmiotu sporu, bądź wartości przedmiotu zaskarżenia, która w większości przypadków.
Opłatę podstawową pobiera się w sprawach, w których przepisy nie przewidują opłaty stałej ani stosunkowej. Opłata podstawowa wynosi 30 zł.
Poniżej przedstawiamy tabelę z najczęściej występującymi opłatami w sprawach cywilnych.
| Opłaty od pism w sprawach o prawa majątkowe ustalone według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia | |
| Wartość przedmiotu sporu/zaskarżenia do 500 zł | 30 zł |
| Wartość przedmiotu sporu/zaskarżenia ponad 500 zł do 1500 zł | 100 zł |
| Wartość przedmiotu sporu/zaskarżenia ponad 1500 zł do 4000 zł | 200 zł |
| Wartość przedmiotu sporu/zaskarżenia ponad 4000 zł do 7500 zł | 400 zł |
| Wartość przedmiotu sporu/zaskarżenia ponad 7500 zł do 10 000 zł | 500 zł |
| Wartość przedmiotu sporu/zaskarżenia ponad 10 000 zł do 15 000 zł | 750 zł |
| Wartość przedmiotu sporu/zaskarżenia ponad 15 000 zł do 20 000 zł | 1000 zł |
| W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych | 5%-200 000 zł |
| Wybrane opłaty z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego | |
| Rodzaj pisma | Wysokość opłaty |
| Pozew o rozwód | 600 zł |
| Pozew o separację | 600 zł |
| Pozew o ochronę dóbr osobistych | 600 zł |
| Pozew o ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa | 200 zł |
| Pozew o unieważnienie małżeństwa | 200 zł |
| Pozew o rozwiązanie przysposobienia | 200 zł |
| Pozew o zaprzeczenie ojcostwa lub macierzyństwa | 200 zł |
| Pozew o unieważnienie uznania dziecka | 200 zł |
| Pozew o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej | 200 zł |
| Pozew o naruszenie posiadania | 200 zł |
| Pozew o uchylenie uchwały organu spółdzielni | 200 zł |
| Pozew o stwierdzenie nieważności uchwały organu spółdzielni | 200 zł |
| Pozew o ustalenie istnienia lub nieistnienia uchwały organu spółdzielni | 200 zł |
| Pozew o uchylenie uchwały wspólnoty mieszkaniowej | 200 zł |
| Pozew o przyjęcie w poczet członków spółdzielni mieszkaniowej | 200 zł |
| Pozew o opróżnienie lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu | 200 zł |
| Pozew o ustalenie wstąpienia w stosunek najmu | 200 zł |
| Pozew o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę walnego zgromadzenia spółdzielni o podziale | 500 zł |
| Pozew w sprawie rozpoznawanej w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń. | 100 zł |
| Pozew o naruszenie prawa do znaku towarowego | 1000 zł |
| Wniosek o zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego | 100 zł |
| Wniosek o zmianę wyroku orzekającego rozwód lub separację w części dotyczącej władzy rodzicielskiej | 100 zł |
| Wniosek o separację na zgodne żądanie małżonków | 100 zł |
| Wniosek o zniesienie separacji | 100 zł |
| Wniosek o zezwolenie na udzielenie pełnomocnictwa do oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński | 100 zł |
| Wniosek o zwolnienie od obowiązku złożenia lub przedstawienia kierownikowi urzędu stanu cywilnego dokumentu potrzebnego do zawarcia związku małżeńskiego | 100 zł |
| Wniosek o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej bez zgodnego projektu podziału majątku | 1000 zł |
| Wniosek o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej zawierający zgodny projektu podziału majątku | 300 zł |
| Opłaty w wybranych sprawach z zakresu prawa rzeczowego | |
| Rodzaj pisma | Wysokość opłaty |
| Wniosek o ustanowienie drogi koniecznej | 200 zł |
| Wniosek o rozgraniczenie nieruchomości | 200 zł |
| Wniosek o stwierdzenie nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie | 200 zł |
| Wniosek o ustalenie sposobu korzystania z rzeczy wspólnej | 100 zł |
| Wniosek o ustanowienie zarządcy rzeczy wspólnej lub przedmiotu użytkowania | 100 zł |
| Wniosek o rozstrzygnięcie co do dokonania czynności dotyczącej rzeczy wspólnej | 100 zł |
| Wniosek o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie | 2000 zł |
| Wniosek o zniesienie współwłasności bez zgodnego projektu podziału | 1000 zł |
| Wniosek o zniesienie współwłasności ze zgodnym projektem podziału | 300 zł |
| Opłaty w wybranych sprawach z zakresu prawa o księgach wieczystych | |
| Rodzaj pisma | Wysokość opłaty |
| Wniosek o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego | 200 zł |
| Wniosek o wpis własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego w wyniku podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami | 150 zł |
| Wniosek o wpis własności nieruchomości rolnej o powierzchni do 5 ha | 150 zł |
| Wniosek o wpis praw osobistych i roszczeń | 150 zł |
| Wniosek o wpis zmiany treści ograniczonych praw rzeczowych | 150 zł |
| Wniosek o wpis służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorcy telekomunikacyjnego | 40 zł |
| Wniosek o założenie księgi wieczystej | 100 zł |
| Wniosek o połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, niezależnie od liczby łączonych nieruchomości | 100 zł |
| Wniosek o odłączenie nieruchomości lub jej części | 100 zł |
| Wniosek o wpis ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym | 100 zł |
| Opłaty w wybranych sprawach z zakresu prawa spadkowego | |
| Rodzaj pisma | Wysokość opłaty |
| Wniosek o sporządzenie spisu inwentarza | 100 zł |
| Wniosek o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku | 100 zł |
| Apelacja w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku | 100 zł |
| Wniosek o zabezpieczenie spadku po cudzoziemcu | 100 zł |
| Wniosek o dział spadku bez zgodnego projektu działu spadku | 500 zł |
| Wniosek o dział spadku jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku | 300 zł |
| Wybrane opłaty w sprawach gospodarczych | |
| Rodzaj pisma | Wysokość opłaty |
| Pozew o rozwiązanie spółki | 5000 zł |
| Pozew o wyłączenie wspólnika ze spółki | 5000 zł |
| Pozew o uchylenie uchwały wspólników lub uchwały walnego zgromadzenia spółki | 5000 zł |
| Pozew o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników lub uchwały walnego zgromadzenia spółki | 5000 zł |
| Pozew o ustalenie istnienia lub nieistnienia uchwały organu spółki | 5000 zł |
| Pozew o uchylenie uchwały zgromadzenia obligatariuszy | 5000 zł |
| Pozew o stwierdzenie nieważności uchwały zgromadzenia obligatariuszy | 5000 zł |
| Pozew w sprawie z zakresu ochrony środowiska | 100 zł |
| Pozew o przekazanie mienia w ramach prywatyzacji | 1500 zł |
| Pozew o unieważnienie przetargu | 1500 zł |
| Odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej oraz Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego | 1000 zł |
| Zażalenie na postanowienie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej oraz Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego | 500 zł |
| Opłaty w wybranych sprawach z zakresu działania Krajowego Rejestru Sądowego | |
| Rodzaj pisma | Wysokość opłaty |
| Wniosek o zarejestrowanie podmiotu w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym | 500 zł |
| Wniosek o zarejestrowanie w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym spółki jawnej, spółki komandytowej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz prostej spółki akcyjnej, których umowy zostały zawarte przy wykorzystaniu wzorców umowy udostępnionych w systemie teleinformatycznym | 250 zł |
| Wniosek o zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym w rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej | 250 zł |
| Wniosek o wykreślenie podmiotu z rejestru przedsiębiorców lub z rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej połączone z wykreśleniem z Krajowego Rejestru Sądowego | 300 zł |
| Wniosek o dokonanie zmiany wpisu dotyczącego podmiotu wpisanego do rejestru przedsiębiorców | 250 zł |
| Wniosek o zarejestrowanie w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym zmiany dotyczącej spółki jawnej, spółki komandytowej oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością dokonanej przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym. | 200 zł |
| Wniosek o wpis zastawu rejestrowego do rejestru zastawów | 200 zł |
| Wniosek o uwierzytelnienie odpisu statutu w postępowaniu rejestrowym | 100 zł |
#kosztysądowe#opłatysądowe#sprawycywilne#koszty#opłaty#opłatastała#opłatapodstawowa#opłatastosunkowa#Adviser Armknecht&Partners#Adviser1989#KPC#postępowaniecywilne
Kategoria wpisu: Prawo na co dzień
Chcesz wiedzieć więcej?
Zapraszamy na naszą stronę internetową www.adviser.law oraz blog: www.adviser.1989.com
ADVISER Armknecht i Partnerzy Radcowie Prawni sp. k.
Kancelaria w Gdyni
ul. Bema 15 lok. 3
81-386 Gdynia
e: kancelaria@adviser.gdynia.pl
e: office@adviser.law
t: +48 58 661 82 23
Blog - prawników z kancelarii ADVISER Armknecht i Partnerzy, Radcowie Prawni sp.k. (rok zał. 1989) 